1. Chipset

Chipsety są układami scalonymi stanowiącymi integralną część płyty głównej. Ich liczba może być różna i w zależności od typu waha się od jednego do kilku sztuk ( np.; SIS 5571 - pojedynczy układ, Intel 430 FX Triton - cztery układy scalone). Od strony funkcjonalnej chipset składa się z wielu modułów, których zadaniem jest integracja oraz zapewnienie współpracy poszczególnych komponentów komputera (procesora, dysków twardych, monitora, klawiatury, magistrali ISA, PCI, pamięci DRAM, SRAM i innych).

Trzon każdego chipsetu stanowi:
-kontroler CPU,
-kontroler pamięci operacyjnej RAM,
-kontroler pamięci cache,
-kontroler magistral ISA, PCI i innych.

Dodatkowo chipset może integrować następujące elementy:
-kontroler IDE, SCSI, FDD i innych,
-kontroler klawiatury (KBC), przerwań IRQ, kanałów DMA,
-układ zegara rzeczywistego (RTC),
-układy zarządzania energią (power management)- pojęcie to ogólnie określa grupę funkcji umożliwiających zarządzanie, a przede wszystkim oszczędzanie energii podczas pracy komputera. Głównym założeniem systemu jest redukcja poboru prądu przez urządzenia, które w danej chwili są wykorzystywane.
-kontroler układów wejścia / wyjścia: Centronix, RS232, USB i innych,
-kontroler takich interfejsów jak: AGP, UMA, adapterów graficznych i muzycznych.

Chipsetu nie da się wymienić na nowszy, tak jak ma to miejsce w przypadku np. procesora. Decydując się na dany model, jesteśmy całkowicie uzależnieni od jego parametrów, a jedynym sposobem wymiany jest zakup nowej płyty głównej. Konfiguracja parametrów pracy poszczególnych podzespołów wchodzących w skład chipsetu zmieniana jest poprzez BIOS i zapamiętywana w pamięci CMOS komputera. Ustawienia te możemy zweryfikować, korzystając z programu usługowego BIOS-u.

Producenci chipsetów starają się, aby jak najwięcej modułów było zawartych w jednym fizycznym układzie (chipie). Jest to jeden ze sposobów obniżenia kosztów produkcji płyt głównych, co ma bezpośredni wpływ na cenę gotowego komputera. Liczba chipsetów wchodzących w skład pełnej jednostki obsługującej komputer waha się od jednego układu do około 5-6. Poziom integracji jest ważny jedynie dla producentów płyt głównych.

Integracja podsystemów RTC (zegar) oraz KBC (kontroler klawiatury) jest zbiegiem czysto kosmetycznym i ma na celu tylko i wyłącznie zmniejszenia kosztów produkcji przy wytwarzaniu płyt głównych. Fakt, że chipset zawiera moduły RTC/KBC, może stanowić dla nas informację o tym, iż mamy do czynienia z relatywnie nowym produktem. Producenci chipsetów dążą do jak największej integracji swoich układów oraz zwiększenia przepustowości magistral systemowych i lokalnych. Już dziś płyty główne wyposażane są w porty AGP i USB oraz zintegrowane kontrolery SCSI, a nowy chipset Intela o nazwie 875PE pracuje z częstotliwością taktowania 800 MHz.



2. Opis płyty głównej






3. Cache.

Pamięć buforowa drugiego poziomu jest instalowana na płycie głónej w sposób umożliwiający jej rozbudowę. Płyty główne wyposażane są standardowo w pewną określoną ilość pamięci cache L2. Najczęściej spotykane rozmiary to 256 KB, 512 KB, 1MB, 2MB. Najważniejsze jest aby pamięć była zainstalowana (chociaż 128 KB, a najlepiej 512 KB). W efekcie następuje ogromny wzrost wydajności komputera. Zainstalowanie kolejnych kilobajtów już nie powoduje tak radykalnych przyrostów wydajności systemu (np. rozbudowa z 256 KB do 512 KB daje wzrost wydajności rzędu 5%), także koszt rozbudowy tej pamięci może okazać się niewspółmierny do wyników jakie przez to osiągniemy. Powyższe rozważania odnoszą się do pracy pod kontrolą systemów jednowątkowych. W przypadku korzystania z Windows NT, OS/2 lub Unix'a (systemów wielozadaniowych) każdemu wątkowi przydzielony jest odpowiedni rozmiar bufora, tak więc korzystne jest posiadanie przynajmniej 512 KB cache L2.



4. PCI.

Standard PCI został zaprojektowany przez niezależne stowarzyszenie producentów sprzętu komputerowego znane pod nazwą Periphearl Component Interconnect Special Group (co można przetłumaczyć jako " grupa inicjatywna do zadań opracowania standardu połączeń urządzeń zewnętrznych " w skrócie PCI SIG 1). Magistrala PCI umożliwia zarówno 32-jak i 64-bitową transmisję danych . Akceptowane poziomy napięć wynoszą +5 lub +3.3 wolta , tak więc standard PCI może być stosowany zarówno w klasycznym sprzęcie posługującym się sygnałami o poziomie +5 V , jak i w nowoczesnych systemach pracujących z obniżonym napięciem zasilania . Standard PCI z założenia jest systemem elastycznym , zdolnym do ewoluowania w miarę rozwoju konstrukcji sprzętu komputerowego i przenośnym , czyli możliwym do implementacji w innych systemach komputerowych. Magistralę PCI można sobie wyobrazić jako ścieżkę przesyłu danych biegnącą równolegle do tradycyjnej magistrali ISA , EISA lub MCA . Zarówno procesor jak i pamięć RAM połączone są bezpośrednio z liniami magistrali PCI , do której z kolei poprzez specjalny układ pośredniczący (ang. PCI bridge ) dołączona jest klasyczna magistrala ISA , EISA lub MCA . Urządzenie zewnętrzne , jak karty sterowników graficznych , dyskowych , karty dźwiękowe i inne , mogą być dołączane bezpośrednio do magistrali PCI. Aktualna specyfikacja standardu PCI dopuszcza dołączenie do niej urządzeń przez co najwyżej trzy gniazda rozszerzające. Typowa płyta główna wykorzystująca magistralę PCI będzie więc dysponowała czterema lub sześcioma gniazdami tradycyjnej magistrali ISA , EISA lub MCA , oraz dodatkowo jednym lub trzema gniazdami PCI . Ponieważ magistrala PCI prowadzona jest niejako "równolegle" do tradycyjnej magistrali zewnętrznej , możliwe jest wbudowanie jej w płytę główną o praktycznie dowolnej architekturze . Same gniazd magistrali PCI są zbliżone do gniazd używanych w standardzie MCA , nie są jednak zgodne z tym standardem. Cenną zaletą standardu ,jest łatwość rozszerzenia magistrali z 32-bitowej do 64-bitowej. Wariant 32-bitowy dysponuje maksymalną przepustowością 132 MB na sekundę , podczas gdy w trybie 64-bitowym magistrala PCI jest w stanie transmitować do 264 megabajtów na sekundę.



5. AGP.

Po magistralach ISA i PCI nadszedł czas na nowe rozwiązanie: szybki port graficzny Accelerated Graphics Port , w skrócie AGP . Nowa szyna czyni grafikę szybszą i bardziej realistyczną a karta graficzna może użyć dowolnej ilości pamięci operacyjnej umieszczonej na płycie głównej , a niezależna szyna graficzna zapewnia bezpośredni transfer danych . Powinno to dać bardziej realistyczne i szybsze animacje trójwymiarowe w porównaniu z tym co było możliwe do tej pory . Ta pionierska technologia ma jednak pewną wadę : aby z niej skorzystać konieczna jest nowa płyta główna i karta graficzna AGP. Wcześniej programy nie mogły korzystać z tak obfitej pamięci graficznej Polepszenie jakości obrazu będzie wymagało jednak zmiany także oprogramowania ( a przynajmniej sterowników). Ponadto konieczna będzie obsługa AGP przez system operacyjny. Firma Microsoft obiecuje dopiero w następnych wersjach Windows 98 i Windows NT.